Bài viết được biên dịch từ USC Dornsife bởi đội ngũ eKMap
Mục lục nội dung:
GIS là gì?
GIS (Geographic Information Systems) là công cụ dùng để thu thập, quản lý và phân tích dữ liệu từ không gian địa lý qua đó thực hiện biên tập bản đồ, lưu trữ dữ liệu bản đồ, thao tác trên bản đồ gắn với sự vật hiện tượng ngoài không gian thực. GIS cho phép người dùng theo dõi hình ảnh trực quan bằng các bản đồ và hình ảnh cảnh 3D.
>>> Nội dung hữu ích: Sự khác biệt giữa bản đồ số GIS và định vị GPS
Ứng dụng công nghệ GIS trong thực tiễn các ngành
GIS được ứng dụng vào những ngành nghề nào? Dưới đây là 6 ngành tiêu biểu đã áp dụng GIS thành công và đạt được những thành tựu lớn:
1. Quản lý chuỗi cung ứng ngành bán lẻ
Trong những năm gần đây, quy trình đưa sản phẩm và dịch vụ đến với công chúng phát triển vượt bậc do sự thay đổi thị hiếu người tiêu dùng và sự phát triển nhanh chóng của ngành thương mại điện tử.
Ngày nay, việc theo dõi các lô hàng và hàng tồn kho trong ngành bán lẻ trong việc quản lý chuỗi cung ứng đã trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn rất nhiều khi ứng dụng GIS.
Một ví dụ là việc vận chuyển sản phẩm đến các siêu thị trên thị trường.
Chẳng hạn như các sản phẩm nông nghiệp được thu hái tại các trang trại sau đó được phân phối cho các cửa hàng tạp hóa ở nhiều địa điểm trong nước hoặc qua biên giới đến các quốc gia trên thế giới.
Công nghệ GIS có thể giúp người cung cấp và các đại lý, điểm bán biết khi nào trái cây hoặc rau củ rời khỏi cánh đồng, lộ trình giao vận, chất lượng và thời gian nhận hàng. Nếu sản phẩm trưng bày tại siêu thị không đạt tiêu chuẩn, nhân viên có thể kiểm tra lộ trình của các lô hàng để xác định các khu vực có vấn đề và cải thiện trong những lần giao hàng sau.
2. Ứng dụng GIS trong ngành bảo hiểm
Các công ty bảo hiểm dựa vào các dự đoán để xác định mức độ rủi ro. Có rất nhiều yếu tố tác động đến việc xảy ra sự cố của người lao động tuy nhiên địa điểm được xem là một chỉ số quan trọng xác định rủi ro. Một số khu vực dễ xảy ra động đất, bão, lũ lụt hoặc các thảm họa thiên nhiên khác và các yếu tố xã hội – như xu hướng tội phạm – cũng có xu hướng tập trung ở các khu vực cụ thể.
Với những dự đoán đó, các công ty bảo hiểm có thể thiết lập tỷ lệ bảo hiểm phù hợp và khoa học hơn. Ứng dụng GIS cho phép các chuyên gia lập bản đồ xác định mức độ rủi ro dựa trên các thông tin:
- Ghi chép dữ liệu lịch sử xác định khả năng xảy ra thiên tai
- Xác định, tính toán nhân khẩu học cung cấp thông tin chi tiết về việc mọi người có khả năng liên quan đến một vụ tai nạn xe hơi hay không
- Địa lý địa phương, có thể cho biết khả năng xảy ra sự kiện chẳng hạn như lở đất
3. Lâm nghiệp
Lâm nghiệp là một lĩnh vực phức tạp. Các chuyên gia phân tích các điều kiện tại các khu rừng để xác định cách sử dụng đất hiệu quả, bảo tồn hệ sinh thái hoặc lập kế hoạch thu hoạch hợp lý.
Khi việc quản lý rừng kém dẫn đến việc sử dụng quá mức có thể dẫn đến cháy rừng, lũ lụt hoặc mất cân bằng hệ sinh thái,…Ứng dụng GIS sẽ giúp các nhà nghiên cứu xác định chính xác những vùng đất phù hợp với sự phát triển từng loài cây. Bên cạnh đó, công nghệ GIS còn có thể dự đoán chi tiết các nội dung quan trọng như: lượng mưa hàng năm, nhiệt độ tối thiểu và tối đa, mức độ khắc nghiệt của mùa khô,…
Ngoài ra, công nghệ bản đồ số GIS hỗ trợ thu thập dữ liệu liên quan đến việc bảo tồn hệ sinh thái như các loài được tìm thấy trong một khu vực và các quần thể đang thay đổi như thế nào theo thời gian.
Ngày nay, ngành lâm nghiệp đã bắt đầu ứng dụng GIS như một công cụ để hỗ trợ việc khai thác gỗ hợp lý..
4. Quy hoạch đô thị
Quy hoạch đô thị cần có một kế hoạch cụ thể bao gồm nhiều chiến lược khác nhau mà không đơn thuần bằng việc tìm kiếm một vị trí đất trống và xây dựng các tòa nhà. Việc xác định vị trí của các khu vực: trung tâm thương mại, khu dân cư, trường học, bệnh viện ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống người dân sau này tại khu đô thị đó.
Bên cạnh đó, ứng dụng GIS có thể giúp xác định những vị trí tốt nhất để xây dựng các trang trại năng lượng gió hoặc năng lượng mặt trời hoặc lắp đặt cơ sở hạ tầng năng lượng cung cấp và tái tạo môi trường sinh hoạt tại đô thị.
>>> Ứng dụng tuyệt vời của GIS trong hoạt động quản lý đô thị
>>> 7 khái niệm quan trọng về quy hoạch đô thị
5. Ngân hàng
Phần mềm GIS giúp các ngân hàng xác định vị trí, khu vực đông dân cư, khu vực công nghiệp, văn phòng và những đối thủ cạnh tranh tại khu vực đó.
GIS cũng có thể được sử dụng để xác định nhân khẩu học và xem những khu vực nào có thể cần các sản phẩm, dịch vụ của ngân hàng. Ví dụ, một số nơi có tỷ lệ sử dụng ô tô cao có thể có nhu cầu mua bảo hiểm ô tô nhiều hơn.
6. Dịch vụ Y tế và nhân sinh
Lĩnh vực y tế công cộng tập trung vào các mô hình dịch bệnh trong cộng đồng nhằm phòng ngừa và giải quyết hiệu quả các vấn đề sức khỏe. Các chuyên gia y tế từ lâu đã nhận thức được rằng vị trí có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân đặc biệt đối với các bệnh truyền nhiễm. Đại dịch Covid-19 là một thí dụ điển hình.
Ứng dụng GIS có thể giúp các tổ chức y tế phân tích các xu hướng quan trọng như mầm mống dịch bệnh, khu vực có người mắc bệnh và nguy cơ lây lan sang các vùng lân cận.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh sử dụng công nghệ GIS để quản lý nhiều vấn đề sức khỏe cộng đồng. Ví dụ: một bản đồ mô tả chi tiết tỷ lệ tử vong do bệnh tim từ năm 2011-2013 cho thấy nguy cơ cao ở Nam Hoa Kỳ và bang Nevada. Trong khi đó, cư dân của Minnesota, Tây Bắc Thái Bình Dương và Colorado có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn nhiều.
Với thông tin này, các chuyên gia y tế công cộng có thể thực hiện các bước như triển khai các chiến dịch nâng cao nhận thức về phòng chống bệnh tim ở những nơi họ cần nhất.
>>> Tham khảo bài viết: Làm thế nào để doanh nghiệp 4.0 số hóa bản đồ?
Xu hướng ứng dụng GIS trong kỷ nguyên mới
Trong những năm tới, GIS có thể sẽ trở thành một khía cạnh phổ biến hơn nữa trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta phần lớn nhờ vào việc áp dụng rộng rãi công nghệ thông minh, big data và IoT. Dưới đây là những xu hướng ứng dụng GIS vào thực tiễn các ngành trong thời gian tới:
Xu hướng 1: Khả năng ứng dụng công nghệ GIS vào rộng rãi các lĩnh vực
Các dịch vụ dựa trên vị trí được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực bao gồm: quản lý thiên tai, khai thác dầu mỏ, giao thông vận tải, xây dựng, quy hoạch đô thị, y tế,…Ví dụ, công nghệ GIS được sử dụng rộng rãi bởi các nhà quản lý cơ sở để hỗ trợ một loạt các quy trình kinh doanh và hệ thống thông tin cho các chức năng như đánh giá tình trạng tòa nhà, tối ưu hóa sử dụng không gian và lập bản đồ tuyến đường.
Tiến bộ nhanh chóng trong công nghệ không gian địa lý, bao gồm cả các dịch vụ dữ liệu dựa trên vị trí được dự đoán sẽ tạo thêm động lực trong ngành hệ thống thông tin địa lý (GIS) trong thời gian tới.
Xu hướng 2: Ứng dụng của GIS hỗ trợ các công việc kinh doanh của doanh nghiệp
Bối cảnh cạnh tranh của ngành GIS có sự xuất hiện đáng kể trong công nghệ không gian địa lý. Hơn nữa, các sáng kiến chiến lược như quan hệ đối tác và phát triển sản phẩm cũng có khả năng tăng cường cạnh tranh trong bối cảnh kinh doanh nói chung. Các hoạt động như lựa chọn vị trí kinh doanh, xác định nhân khẩu học, theo dõi giám sát điểm bán, nhân viên kinh doanh, nhân viên thị trường,…sẽ được áp dụng rộng rãi tại các doanh nghiệp vào những năm tới.
Xu hướng 3: Nhu cầu ứng dụng GIS cho người tiêu dùng tăng mạnh
Thực tế, người tiêu dùng và doanh nghiệp đều có nhu cầu sử dụng chức năng từ các ứng dụng phần mềm không gian. Các dịch vụ chia sẻ chuyến đi và ứng dụng điều hướng đã cho công chúng thấy sức mạnh của các ứng dụng hoạt động với GPS và nền tảng bản đồ số GIS. Những loại tính năng này có thể được sử dụng ngày càng nhiều cho các doanh nghiệp và chính phủ cũng như khai thác cho các mục đích: theo dõi tài sản và tăng phạm vi tiếp cận của các chiến dịch tiếp thị.
Xu hướng 4: Ứng dụng GIS thúc đẩy tăng trưởng thị trường
Sử dụng nền tảng GIS dựa trên đám mây có khả năng thúc đẩy tăng trưởng thị trường hơn nữa trong những năm tới. Các hệ thống thông tin địa lý dựa trên đám mây đã thu hút được sự quan tâm của các tổ chức trong việc lưu trữ và quản lý dữ liệu dựa trên vị trí. Với mục đích nhằm giảm chi phí, tăng năng suất và quản lý dữ liệu hiệu quả.
*Nguồn: USC Dornsife
Cảm ơn bạn đã đón đọc bài viết hôm nay của eKMap. Mời quý doanh nghiệp ghé thăm Website eKMap để theo dõi các nội dung hữu ích về bản đồ số GIS tại đây.
Tham khảo thêm:
Các loại tỷ lệ bản đồ và cách tính tỷ lệ bản đồ đơn giản nhất
Nghiên cứu dữ liệu quan trọng trong bản đồ vùng dịch Covid-19 từ NASA
7 hình ảnh trực quan hấp dẫn không ngờ thể hiện sức mạnh của ứng dụng GIS
Kiến thức về hệ thống thông tin địa lý GIS đầy đủ và chi tiết nhất
Cuộc sống tiện ích hơn với việc lập bản đồ định vị kết hợp thông tin vị trí
