
Trong nhiều năm, các doanh nghiệp công ích Việt Nam, từ cấp-thoát nước, VSMT, chiếu sáng đô thị đến hạ tầng giao thông, kỹ thuật… hầu hết đều vận hành và quản lý dựa trên kinh nghiệm thực địa và sự tận tâm của đội ngũ. Nhưng với sự phát triển, và tốc độ đô thị hóa nhanh chóng như hiện nay, khối lượng hạ tầng ngày càng lớn để phục vụ nhu cầu của con người thì việc quản lý cảm tính càng bộc lộ rõ nhiều giới hạn: dữ liệu bị phân tán, khó tổng hợp, khó truy xuất; báo cáo bị phụ thuộc ; quyết định mang tính tình huống thay vì dựa trên số liệu cụ thể.
Chuyển sang quản lý bằng dữ liệu không còn là lựa chọn, mà đã trở thành con đường sống còn cho các doanh nghiệp công ích nếu muốn tối ưu vận hành, minh bạch hóa quản trị và bắt kịp xu hướng chuyển đổi số ngành dịch vụ công.
Quản lý không dựa trên cảm tính
Một cán bộ kỹ thuật có thể biết rõ từng tuyến ống đã cũ, từng điểm thường xuyên hư hỏng. Nhưng, kiến thức đó lại trong trí nhớ và không được số hóa, không được chia sẻ, không được phân tích và sẽ dễ dàng bị mất đi.
Một quản lý có thể đoán được tình hình dựa trên báo cáo của nhân viên, tuy nhiên, sẽ không có dữ liệu trực quan để nhìn thấy toàn cảnh hệ thống, biết được chỗ nào đang quá tải ở, chỗ nào chưa được bảo trì hay chỗ nào đang gặp sự cố khẩn cấp.
Cảm tính sẽ không thể thay thế được dữ liệu. Và trong hệ thống công ích – nơi phục vụ hành trăm ngàn khách hàng mỗi ngày – những quyết định sai có thể kéo theo sự lãng phí, sự cố và mất lòng tin từ cộng đồng.
Quản lý dựa trên dữ liệu: nền tảng hiện đại hóa cho ngành Công ích
Có một nghịch lý:
- Doanh nghiệp nào cũng có dữ liệu – nhưng dữ liệu lại phân mảnh, rải rác, phụ thuộc vào “người nhớ”
- Lãnh đạo nào cũng cần báo cáo – nhưng lại thường nhận báo cáo sau sự kiện, hoặc không phản ánh đúng thực trạng
- Nhân viên nào cũng làm việc – nhưng kết quả không đo được, không so sánh được, không cải tiến được
Và hệ quả là: lãnh đạo phải đưa ra quyết định chiến lược dựa trên cảm tính.
Chuyển sang quản lý dữ liệu không chỉ là “dùng phần mềm”, mà là thay đổi cách suy nghĩ:
- Tài sản hạ tầng được số hóa: biết rõ mình đang có những gì, ở đâu, tình trạng ra sao
- Tất cả sự cố, công việc bảo trì, phản ánh từ người dân… đều được lưu trữ – truy xuất nhanh
- Dữ liệu được phân tích để lập kế hoạch bảo trì – đầu tư – nâng cấp phù hợp, khoa học
- Lãnh đạo có báo cáo tức thì – minh bạch – ra quyết định dễ hơn, nhanh hơn
Dữ liệu không chỉ giúp giảm phụ thuộc vào con người, mà còn giúp nâng cao năng lực nội tại: cùng một đội ngũ, nhưng làm việc hiệu quả hơn, rõ trách nhiệm hơn, có căn cứ rõ ràng hơn.
Đơn vị công ích không cần phải trở thành một kỹ sư CNTT nhưng cần phải nắm rõ được rằng: Dữ liệu không chỉ là “số liệu kỹ thuật” – mà là nền tảng để điều hành doanh nghiệp hiện đại. Từ bản đồ số cho đến dữ liệu bảo trì, từ phản ánh người dân đến năng suất tổ đội… tất cả đều phải được số hóa, liên kết và trực quan hóa trên một nền tảng. Và trên hết: phải có hệ thống giúp biến dữ liệu thành hành động – thành quyết định – thành năng lực vận hành. Dữ liệu không chỉ giúp giảm phụ thuộc vào con người, mà còn giúp nâng cao năng lực nội tại: cùng một đội ngũ, nhưng làm việc hiệu quả hơn, rõ trách nhiệm hơn, có căn cứ rõ ràng hơn.
Không phải phần mềm – mà là một bạn đồng hành chiến lược
“Chuyển đổi số” không phải là câu chuyện của việc mua phần mềm – mà là bản lĩnh, tư duy và sự kiên định của cả đơn vị trong đó quan trọng nhất là người đứng đầu. Nhiều lãnh đạo doanh nghiệp công ích bắt đầu hành trình này với tâm lý “cần có hệ thống để không tụt hậu”. Nhưng thực tế cho thấy: chỉ khi lãnh đạo thật sự dám thay đổi tư duy, dám đặt ra mục tiêu cải tổ toàn diện, thì chuyển đổi số mới có thể trở thành lợi thế nội tại của tổ chức.
Qua hành trình đồng hành cùng các đơn vị tại Công ích từ Cấp nước, Chiếu sáng, VSMT, Cây xanh, Hạ tầng kỹ thuật trên khắp Việt Nam như Lào Cai, Hà Nội, Thanh Hóa, An Giang, Quảng Nam, TP Hồ Chí Minh…, eKMap nhận thấy: thành công không đến từ việc sử dụng phần mềm gì, mà đến từ chính người lãnh đạo – những người kiên định dẫn dắt thay đổi từng bước một, không vội vàng, nhưng đi đúng hướng. Và chuyển đổi số cũng không làm cho lãnh đạo đỡ bận – mà giúp họ bận đúng việc, tập trung vào những quyết định chiến lược thay vì xử lý sự vụ.
Trong bối cảnh đô thị ngày càng phức tạp, yêu cầu phục vụ người dân ngày càng cao, các lãnh đạo doanh nghiệp công ích không thể chỉ “chạy hệ thống” hay phản ứng khi có sự cố. Họ cần trở thành người kiến tạo – người có khả năng dự báo vấn đề trước khi nó xảy ra, tổ chức vận hành thông minh hơn, minh bạch hơn, và quan trọng nhất: biết rõ doanh nghiệp mình đang ở đâu, cần đầu tư gì để phát triển bền vững. Để làm được điều đó, họ cần nhiều hơn ở một hệ thống phần mềm là bộ dữ liệu đầy đủ, bản đồ số theo thời gian thực, công cụ giám sát, phản ánh hiện trường… và đặc biệt là một tầm nhìn dài hạn về mô hình quản trị mới.
Chuyển đổi số không thể thành công nếu thiếu sự tin tưởng và sự kiên định từ người lãnh đạo. Và đó là những người dám bắt đầu và kiên trì theo đuổi thay đổi, sẽ là người đặt nền móng cho một mô hình vận hành bền vững trong tương lai.
eKMap
>>> Đọc thêm bài viết: Cách công ty nước sạch số 2 Hà Nội Quản Lý Mạng Lưới cấp nước Đồng Bộ
Thông tin liên hệ
CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ĐỊA LÝ EK
- Hotline: 091 276 5656
- Email: marketing@ekgis.com.vn
- Website: https://ekgis.com.vn/
- Fanpage: https://www.facebook.com/eKGIS
- Youtube: https://www.youtube.com/@eKMap_GIS-GeoAIServices
- Văn phòng Hà Nội: Khu văn phòng tầng 3, toà nhà CT1, Khu nhà ở Bộ Công An, đường Phạm Văn Đồng, phường Cổ Nhuế 2, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
- Văn Phòng HCM: Tầng 6 Tòa nhà Parami, 140 Bạch Đằng, P.2, Q. Tân Bình, TP. HCM