Mối quan tâm hàng đầu và quan trọng nhất hiện nay có lẽ là bảo vệ môi trường mà chúng ta đang sống và hít thở mỗi ngày. Trong đó, GIS là một công cụ mạnh mẽ và ứng dụng GIS trong môi trường đã tạo điều kiện cho hoạt động quản lý môi trường trở nên tốt hơn.
Từ các vấn đề về biến đổi khí hậu đang tạo ra sự tàn phá cùng với mô hình thời tiết thất thường gây ảnh hưởng đến đời sống, từ sản xuất cây trồng đến sự tan chảy của hệ thống sông băng. Mỗi hành động đều cần thực hiện ngay lập tức với sự giúp đỡ của công nghệ GIS, sẽ giúp chúng ta có được hành động khắc phục môi trường kịp thời.
Mục lục nội dung:
Ứng dụng công nghệ GIS giúp quản lý và cảnh báo môi trường như thế nào?
Sự nóng lên toàn cầu cùng với các hoạt động của con người đã và đang góp phần trong việc làm môi trường nhanh chóng suy thoái, giảm diện tích sông băng và tăng kích thước các hồ băng. Các khu vực đạt lượng mưa chưa từng có, thay đổi việc sử dụng đất và độ che phủ đất gây ảnh hưởng đến sự suy thoái rừng, lũ lụt, sạt lở đất và sự thiếu hụt cây trồng nông nghiệp,… là một trong nhiều vấn đề thay đổi môi trường gây ra.
Những vấn đề này cần được theo dõi và giám sát kịp thời. Trong đó, việc giám sát môi trường hiệu quả và nâng cao hiểu biết về môi trường đòi hỏi thông tin và dữ liệu có giá trị, được trích xuất thông qua các ứng dụng GIS trong môi trường.
Ứng dụng GIS trong môi trường có thể được sử dụng hiệu quả nhất trong việc phân tích và lập kế hoạch dữ liệu môi trường. Nhờ có GIS, các nhà hoạt động môi trường có thể xem xét và nắm bắt rõ hơn các đặc điểm vật lý và các mối quan hệ có ảnh hưởng đến môi trường trong những điều kiện môi trường nhất định.
Các yếu tố vật lý khác nhau như độ dốc của sườn núi, các yếu tố thảm thực vật có thể được xem xét để xác định các thông số môi trường khác nhau và phân tích tác động của chúng.
>>> Xem thêm: 5 loại bản đồ chuyên đề mọi chuyên gia dữ liệu không gian cần biết
Ngoài ra, ứng dụng GIS trong môi trường cho phép hiển thị và phân tích ảnh ngoài không gian. Các thông tin kỹ thuật số có thể được bao phủ lên một bức ảnh, cung cấp cho các nhà phân tích dữ liệu môi trường về dữ liệu và cái nhìn rõ nét hơn về cảnh quan.
Hệ thống thông tin địa lý GIS còn có thể cung cấp một cái nhìn nhanh và so sánh các mối nguy và rủi ro (tại các khu vực dễ xảy ra rủi ro) và các khu vực cần được bảo vệ.
Sau khi hoàn thành phân tích dữ liệu, GIS có thể giúp các nhà phân tích dữ liệu lập kế hoạch và quản lý hiệu quả các mối nguy và rủi ro về môi trường. Để lập kế hoạch và giám sát các vấn đề môi trường, việc đánh giá các mối nguy và rủi ro sẽ trở thành nền tảng cho các quyết định lập kế hoạch. Ứng dụng GIS trong môi trường giúp hỗ trợ các hoạt động đánh giá, giám sát và giảm thiểu những nguy hại ảnh hưởng đến môi trường, do đó công nghệ này có thể được sử dụng trong việc tạo ra các hình mẫu về môi trường.
Bên cạnh đó, nhờ vào kỹ thuật công nghệ phát triển tiên tiến ngày nay, ứng dụng GIS trong môi trường có thể hỗ trợ trong việc giảm thiểu nguy cơ và lập kế hoạch trong tương lai, kiểm soát ô nhiễm không khí, quản lý thiên tai, quản lý cháy rừng, quản lý tài nguyên thiên nhiên và quản lý nước thải, sự cố tràn dầu và các hành động khắc phục hậu quả môi trường khác.
GIS trong quản lý thiên tai
Trong hoạt động kiểm soát và quản lý thiên tai, GIS có thể được mô hình hóa thông qua hệ thống cảnh bảo sớm hoặc sử dụng hệ thống hỗ trợ quyết định để nắm bắt thảm họa nào sẽ ảnh hưởng hoặc đang ảnh hưởng đến khu vực nào. Nhờ vào GIS, các nhà quan sát sẽ được đưa ra cảnh báo giúp giảm thiểu rủi ro của các thảm họa ở mức độ tối đa.
Nhờ việc ứng dụng GIS, công tác chuẩn bị ứng phó với thiên tai sẽ được chuẩn bị tốt hơn, các nỗ lực được định hướng nhiều hơn và phản ứng đối phó sẽ nhanh chóng hơn. GIS cho phép các nhóm phản ứng với thiên tai có nhận thức về tình huống, tương tác với người dân và hiểu rõ được tác động của thảm họa thiên tai. Vì vậy, GIS dẫn đến việc xác định tốt hơn các khu vực bị và cong người bị ảnh hưởng do đó việc phục hồi sau thiên tai cũng sẽ trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn.
Trong một ví dụ mới đây, Ấn Độ đã đạt được những bước tiến lớn trong hệ thống cảnh báo thiên tai – có thể là cảnh báo lốc xoáy, cảnh báo sóng thần khu vực hay hệ thống cảnh báo mưa lớn, lũ lụt. Trung tâm Cảnh báo sớm sóng thần của Ấn Độ có trụ sở tại Hyderabad đã thành công trong việc đưa ra các cảnh báo chính xác. Do được dự đoán kịp thời, công tác chuẩn bị ứng phó tốt hơn, dẫn đến việc sơ tán kịp thời và không gây thiệt hại về người.
>>> Xem thêm: 9 loại bản đồ dùng trong phân tích dữ liệu phổ biến nhất
GIS trong giám sát chất lượng không khí
Việc giám sát chất lượng không khí đã trở thành một phần quan trọng của cuộc sống lành mạnh ngày nay. Trong đó, ứng dụng GIS trong môi trường đóng vai trò quan trọng. Một nền tảng sẽ tích hợp GIS bằng cách tận dụng các cảm biến và IoT để giám sát, phân tích và lập kế hoạch chất lượng không khí giúp cho việc dự đoán chính xác mức độ bụi PM ở các khu vực khác nhau trong thành phố.
Ngoài ra, ứng dụng GIS trong môi trường không khí còn có thể cho bạn biết những khu vực nào là nguy hiểm nhất đối với người dân, cụ thể hơn là đối với bệnh nhân hen suyễn.
Những phân tích thông qua ứng dụng GIS có thể giúp các nhân viên hiện trường thực hiện ngay các hành động khắc phục kịp thời để cải thiện chất lượng không khí. Cùng với đó, sự tham gia của người dân cũng trở thành một phần quan trọng của các ứng dụng đó. Sử dụng các ứng dụng dành cho thiết bị di động, người dân cũng có thể thông báo tới chính quyền thông tin về khu vực nào cần được quan tâm ngay lập tức.
GIS trong hoạt động quản lý cháy rừng
Thảm họa cháy rừng đang ngày một gia tăng tại các khu vực trọng điểm trên toàn cầu. Như chúng ta biết, cháy rừng gây ra một tổn thất rất lớn cho hệ thống động thực vật. Bởi vậy, chiến lược đầu tiên để bảo vệ rừng khỏi các cơn cháy rừng đó là phòng tránh nó.
Cùng với đó, GIS đã chứng minh được tiềm năng của nó trong quản lý cháy rừng. Ngày nay, có nhiều ứng dụng khác nhau của GIS trong hoạt động quản lý cháy rừng. Trong đó những ứng dụng quan trọng nhất là lập bản đồ nguy cơ, mô phỏng cháy rừng và quản lý tài nguyên.
Việc mô phỏng này có vai trò chính trong hoạt động quản lý cháy rừng. GIS đã sử dụng các lớp thông tin khác nhau như Mô hình Độ cao Kỹ thuật số (DEM) và chỉ số về khả năng cháy cùng các mô hình khác nhau cho mục đích quản lý cháy rừng.
GIS trong việc bảo tồn tài nguyên thiên nhiên
Ứng dụng GIS trong môi trường, đặc biệt trong lĩnh vực bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, GIS đã giúp xác định tác động của hành vi con người đối với tài nguyên thiên nhiên và môi trường, dẫn đến việc định hướng sử dụng tài nguyên thiên nhiên sao cho hiệu quả hơn.
Các dữ liệu về tài nguyên thiên nhiên có thể được thu thập thông qua viễn thám, ảnh chụp trên không hay ảnh vệ tinh rồi sau đó những dữ liệu này được thiết lập thành bản đồ bằng công nghệ GIS. Ứng dụng chính của GIS trong hoạt động quản lý tài nguyên thiên nhiên là đối mặt với các vấn đề môi trường như lũ lụt, sạt lở đất, xói mòn đất, hạn hán, động đất,…
Ngoài ra, GIS cũng giải quyết các vấn đề hiện nay về biến đổi khí hậu, tình trang sụt giảm môi trường sống, gia tăng dân số, ô nhiễm,… cũng như cung cấp thông tin về sự thay đổi diện tích đất giữa các mốc thời gian. Thông tin thu được từ GIS giúp việc nghiên cứu các khu vực cụ thể và giám sát có thể được thực hiện trong và xung quanh các khu vực đó.
Bên cạnh đó, cùng với các ứng dụng GIS trong môi trường nói trên, GIS Có thể hỗ trợ hiệu quả trong việc quản lý nước thải, tràn dầu, xử lý nước thải,… Thông tin địa lý không gian sẽ đưa ra kết quả tốt hơn trong hầu hết mọi lĩnh vực, cùng với những thông tin về vị trí vô giá giúp cho việc ra quyết định trở nên hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, những lợi ích mà GIS có thể mang lợi chỉ bị giới hạn bởi khả năng thay đổi và cách đối xử với thiên nhiên của con người. Tất cả mọi người trong số chúng ta cần có ý thức cao độ để bảo vệ môi trường và giải pháp GIS có thể là người bạn đồng hành trong cuộc chiến bảo vệ môi trường của chúng ta.
Mời quý doanh nghiệp ghé thăm Website eKMap để theo dõi các nội dung hữu ích về bản đồ Web Map tại đây.
Hoặc truy cập Events để cập nhật những sự kiện mới nhất từ chúng tôi!
Tham khảo thêm các nội dung:
20 ứng dụng của hệ thống thông tin địa lý (GIS) trong cuộc sống
Ứng dụng tuyệt vời của GIS trong hoạt động quản lý đô thị
Nghiên cứu dữ liệu quan trọng trong bản đồ vùng dịch Covid-19 từ NASA
Ứng dụng công nghệ bản đồ GIS trong phân phối vắc-xin Covid-19 nhanh chóng và chính xác
Ứng dụng GIS đã giúp sức cho các Tổ chức viện trợ chung tay vì Covid019 như thế nào
