Hiện nay, tiêu chuẩn ESG trong (Môi trường – Xã hội – Quản trị) ngày càng trở nên quan trọng đối với các doanh nghiệp và tổ chức. Những tiêu chuẩn này không chỉ góp phần vào sự phát triển bền vững mà còn giúp cải thiện hình ảnh thương hiệu và thu hút đầu tư. Công nghệ không gian, với những tiến bộ vượt bậc, đã cho thấy khả năng tiềm năng trong việc hỗ trợ và thúc đẩy việc thực hiện các tiêu chuẩn ESG tại Việt Nam.
I. Tổng quan về Bộ tiêu chuẩn ESG
ESG (Environmental, Social and Governance) là bộ tiêu chuẩn đo lường tác động của một doanh nghiệp không chỉ về mặt tài chính mà còn về cách thức doanh nghiệp đó quản lý trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường.
Đây là các yếu tố chính trong đầu tư có trách nhiệm và bền vững, giúp các nhà đầu tư đánh giá công ty không chỉ dựa trên hiệu quả tài chính mà còn về mức độ ảnh hưởng đến xã hội và môi trường.
Ba trụ cột chính của bộ tiêu chuẩn gồm:
- Environmental (Môi trường): Gồm các yếu tố liên quan đến các vấn đề bảo vệ môi trường và nguồn tài nguyên thiên nhiên như ảnh hưởng biến đổi khí hậu, phát thải lượng khí carbon, tiêu thụ năng lượng, quản lý nguồn nước, chất thải và tài nguyên thiên nhiên, khai thác khoáng sản.
- Social (Xã hội): Các yếu tố Liên quan đến cách doanh nghiệp quản lý mối quan hệ với nhân viên, khách hàng và cộng đồng. Bao gồm các yếu tố như điều kiện lao động, quyền con người, an toàn sức khỏe và bình đẳng giới
- Governance (Quản trị): Bao gồm cách thức quản lý và vận hành doanh nghiệp, bao gồm tính minh bạch, cơ cấu hội đồng quản trị, quản lý rủi ro và trách nhiệm giải trình
Tiêu chuẩn môi trường
- Theo dõi lượng khí thải carbon: Dữ liệu vệ tinh có thể theo dõi mức phát thải khí nhà kính từ ngành công nghiệp nặng hoặc các khu vực đô thị. Thông tin này cung cấp bằng chứng cần thiết để doanh nghiệp và Chính phủ thực hiện cam kết giảm phát thải và tuân thủ các quy định về khí thải
- Quản lý tài nguyên thiên nhiên: Vệ tinh có thể giám sát rừng, nguồn nước và tình trạng đa dạng sinh học để hỗ trợ quản lý và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên hiệu quả hơn, giúp giảm thiểu các tác động tiêu cực đến môi trường và bảo vệ hệ sinh thái
- Phòng chống thiên tai và biến đổi khí hậu: Các dữ liệu từ công nghệ không gian giúp các cơ quan dự đoán thiên tai, quản lý rủi ro và ứng phó kịp thời các các thảm họa.
Tiêu chuẩn xã hội
- Giám sát an ninh lương thực: Vệ tinh theo dõi tình hình sản xuất nông nghiệp và cung cấp dữ liệu về tình trạng cây trồng, đất đai và nguồn nước. Giúp Chính phủ và các doanh nghiệp quản lý hiệu quả sản xuất nông nghiệp, cải thiện an ninh lương thực và giảm thiểu tác động tiêu cực đến xã hội.
- Cải thiện khả năng tiếp cận thông tin và dịch vụ: Công nghệ không gian có thể được sử dụng để phát triển các dịch vụ vệ tinh để cung cấp kết nối Internet đến các vùng sâu, vùng xa. Giúp thúc đẩy công bằng xã hội, mọi người có cơ hội tiếp cận thông tin, dịch vụ giáo dục và y tế.
- Nâng cao an toàn cộng đồng: Giám sát và phân tích tình trạng cháy rừng, lũ lụt, hạn hán có thẻ giúp các cơ quan Chính phủ, tổ chức phi Chính phủ và cộng đồng có biện pháp ứng phó nhanh chóng và kịp thời, giảm thiểu rủi ro cho người dân.
Tiêu chuẩn quản trị
- Tăng cường tính minh bạch và truy xuất nguồn gốc: Thông qua dữ liệu vệ tinh, doanh nghiệp có thể minh bạch hóa quá trình sản xuất, chuỗi cung ứng,… Ví dụ, dữ liệu giám sát từ không gian có thể giúp xác minh nguồn gốc sản phẩm nông sản, đảm bảo các chuỗi cung ứng không gây rủi ro cho môi trường.
- Hỗ trợ quản lý rủi ro và tuân thủ: Dữ liệu không gian có thể cung cấp thông tin về các rủi ro địa lý, thiên tai, các yếu tố ảnh hưởng khác để các công ty có thể quản lý rủi ro tốt hơn. Điều này cũng cải thiện hiệu quả quản trị và đáp ứng các yêu cầu tuân thủ.
Trong bối cảnh toàn cầu, tiêu chuẩn ESG trở nên thiết yếu trong chiến lược kinh doanh, phản ánh cam kết kiên cố và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Tại Việt Nam, quan tâm đến ESG đang gia tăng để thu hút đầu tư quốc tế và cải thiện hình ảnh thương hiệu. Nhiều tổ chức độc lập đang cung cấp đánh giá ESG cho doanh nghiệp trên toàn cầu.
Tỷ lệ doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực đạt tiêu chuẩn ESG trên thế giới
Lĩnh vực | Tỷ lệ đạt ESG (%) |
Tài chính | 50 – 60% |
Công nghệ | 50 – 55% |
Sản xuất | 40 – 50% |
Dịch vụ tiêu dùng | 35 – 45% |
Năng lượng & khai thác khoáng sản | 25 – 35% |
Bất động sản | 30 – 40% |
Y tế – dược phẩm | 45 – 50% |
Giao thông vận tải & logistics | 30 – 40% |
(Số liệu dựa trên ước tính từ báo cáo MSCI, Sustainalytics và một số tổ chức phân tích khác, tỷ lệ có thể thay đổi theo thời gian và mức độ đáp ứng ESG của các doanh nghiệp)
II. Hiện trạng phát triển lĩnh vực Công nghệ không gian tại Việt Nam
- Tổng quan về Lĩnh vực Công nghệ không gian
Lĩnh vực Công nghệ không gian tại Việt Nam đang trong quá trình phát triển mạnh mẽ nhờ các sáng kiến quốc gia về Quan sát Trái đất và quản lý tài nguyên. Các dự án lớn như vệ tinh VNREDSat-1 được triển khai nhằm giúp Việt Nam giám sát môi trường, quản lý tài nguyên thiên nhiên và đối phó với biến đổi khí hậu. Đây là vệ tinh đầu tiên của Việt Nam cung cấp ảnh viễn thám với độ phân giải cao, phục vụ cho công tác giám sát rừng, đất nông nghiệp và vùng ven biển.
Ngoài VNREDSat-1, Việt Nam đang đầu tư vào các dự án như hệ thống vệ tinh MicroDragon để giám sát lượng nước ven biển, hỗ trợ ngư nghiệp và ứng phó với thiên tai. Các dự án được thực hiện đồng bộ với các chính sách bền vững, thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc ứng dụng công nghệ không gian để thúc đẩy phát triển bền vững và đáp ứng các tiêu chuẩn ESG.
- Khả năng ứng dụng Công nghệ không gian trong bộ tiêu chuẩn ESG
- Giám sát và quản lý môi trường:
- Theo dõi biến đổi khí hậu và quản lý rừng:Giám sát và quản lý môi trường tại Việt Nam được thực hiện thông qua công nghệ vệ tinh VNREDSat-1 giúp theo dõi rừng, phát hiện cháy và khai thác trái phép, góp phần bảo vệ tài nguyên rừng và giảm khí CO2
- Giám sát nước và ô nhiễm biển: Vệ tinh MicroDragon giám sát chất lượng nước bờ biển, hỗ trợ bảo vệ hải sản và quản lý ngư trường.
- Quản lý tài nguyên thiên nhiên và đô thị:
- Giám sát tài nguyên nước và đất nông nghiệp:Dữ liệu từ vệ tinh cũng cho phép theo dõi tài nguyên nước và đất nông nghiệp, hỗ trợ hiệu quả tưới tiêu và bảo vệ đất.
- Quy hoạch và phát triển đô thị bền vững: Công nghệ không gian hỗ trợ quy hoạch đô thị bằng việc cung cấp thông tin về phân bố dân cư và sự phát triển của cơ sở hạ tầng. Các hình ảnh vệ tinh có độ phân giải cao giúp xác định các khu vực cần điều chỉnh hoặc nâng cấp, giúp các đô thị phát triển hài hòa với môi trường và giảm áp lực dân số
- Ứng phó và giảm thiểu rủi ro thiên tai: Hệ thống vệ tinh còn giúp dự báo thiên tai, quan trọng cho việc giảm thiểu tác động và bảo đảm an toàn cho cộng đồng.
(Nguồn:abmagazine.accaglobal.com)
- Thực trạng áp dụng bộ tiêu chuẩn ESG của các doanh nghiệp Việt Nam
Hiện nay, việc áp dụng tiêu chuẩn ESG trong doanh nghiệp ở Việt Nam còn ở giai đoạn sơ khai, chủ yếu ở các tập đoàn lớn như Vinamilk và Vingroup, thông qua báo cáo ESG và các sáng kiến về môi trường. Doanh nghiệp vừa và nhỏ gặp khó khăn trong việc thực thi ESG do hạn chế tài chính và nhận thức chỉ dừng ở tuân thủ quy định môi trường.
Các lĩnh vực trọng tâm cho việc áp dụng ESG bao gồm tài chính – ngân hàng, năng lượng – công nghiệp nặng, bất động sản – xây dựng và nông nghiệp. Áp lực từ chính sách và nhà đầu tư quốc tế là động lực chính thúc đẩy các lĩnh vực này tuân thủ tiêu chuẩn ESG nhằm thu hút đầu tư và giảm thiểu tác động môi trường. Bên cạnh đó, việc thực hiện ESG cũng giúp nâng cao thương hiệu và uy tín doanh nghiệp trong bối cảnh tiêu dùng xanh ngày càng gia tăng.
(Nguồn:vietnam-briefing.com)
III. Lợi ích trong việc áp dụng tiêu chuẩn ESG cho các doanh nghiệp
Việc doanh nghiệp áp dụng bộ tiêu chuẩn ESG mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp bao gồm:
- Tăng cường niềm tin và uy tín: Các doanh nghiệp áp dụng ESG có khả năng xây dựng niềm tin với khách hàng, đối tác và các nhà đầu tư, điều này dẫn đến việc gia tăng giá trị thương hiệu và cạnh tranh hơn trên thị trường
- Thu hút đầu tư: Nhiều nhà đầu tư hiện nay chỉ xem xét đầu tư vào những doanh nghiệp có cam kết bền vững và trách nhiệm xã hội. Cho thấy việc áp dụng ESG giúp doanh nghiệp mở rộng cơ hội tiếp cận các nguồn vốn đầu tư, đặc biệt từ các quỹ đầu tư quốc tế chú trọng vào tính bền vững
- Cải thiện hiệu quả hoạt động: Các chính sách ESG giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm chi phí và cải thiện hiệu quả sử dụng tài nguyên, từ đó tạo ra lợi nhuận bền vững hơn
- Giảm thiểu rủi ro: Việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG giúp doanh nghiệp nhận diện và quản lý rủi ro liên quan đến môi trường và xã hội, qua đó giảm thiểu các tác động tiêu cực có thể xảy ra đến hoạt động kinh doanh
- Thúc đẩy đổi mới sáng tạo: Áp dụng ESG giúp doanh nghiệp đổi mới công nghệ và phương thức hoạt động, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng phát triển bền vững
IV. Thách thức & tiềm năng cho doanh nghiệp trong việc áp dụng Bộ tiêu chuẩn ESG
Khó khăn
Doanh nghiệp Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức trong việc áp dụng Bộ tiêu chuẩn ESG. Các khó khăn bao gồm:
- Chi phí lớn: Triển khai tiêu chuẩn ESG yêu cầu đầu tư lớn vào thiết bị viễn thám và phân tích dữ liệu, điều này hạn chế khả năng đầu tư, đặc biệt với các doanh nghiệp nhỏ.
- Thiếu hụt nhân lực: Nguồn nhân lực có kỹ năng phân tích dữ liệu không gian và hiểu biết về ESG còn thiếu, khiến cho việc triển khai gặp khó khăn.
- Khả năng tiếp cận công nghệ: Doanh nghiệp gặp khó khăn khi tiếp cận công nghệ tiên tiến, yêu cầu hạ tầng phức tạp và phụ thuộc vào công nghệ quốc tế.
- Khung pháp lý chưa hoàn thiện: Mặc dù có chính sách hỗ trợ, nhưng khung pháp lý cho công nghệ không gian phục vụ ESG còn mới và chưa đồng bộ, gây cản trở cho doanh nghiệp trong việc ứng dụng công nghệ này.
Phân tích SWOT
Strengths (Điểm mạnh)
- Việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG giúp nâng cao uy tín thương hiệu và thu hút đầu tư, đặc biệt là từ các quỹ quốc tế.
- Đối với các doanh nghiệp xuất khẩu, việc tuân thủ ESG đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt của thị trường quốc tế, mang lại lợi thế cạnh tranh.
- Nâng cao hiệu quả quản lý và kiểm soát rủi ro bằng cách tăng tính minh bạch và quản trị rủi ro tốt giúp quản lý nội bộ và giảm thiểu rủi ro pháp lý.
Weaknesses (Điểm yếu)
- Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ gặp khó khăn về nguồn lực, khiến việc tuân thủ ESG trở nên nặng nề về mặt tài chính.
- Những hạn chế về kiến thức và chuyên môn cản trở việc triển khai ESG hiệu quả.
- Thiếu các quy định pháp lý rõ ràng khiến doanh nghiệp khó xác định và áp dụng các tiêu chuẩn ESG phù hợp.
Opportunities (Cơ hội)
- Tiêu chí ESG đang trở nên quan trọng trong việc thu hút đầu tư quốc tế, tạo ra nhiều cơ hội tài trợ hơn.
- Chính phủ và các tổ chức quốc tế hỗ trợ các doanh nghiệp chuyển đổi sang phát triển bền vững, bao gồm các chương trình tài trợ.
- Sự quan tâm ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với các sản phẩm bền vững cho phép các doanh nghiệp tuân thủ ESG nâng cao lòng trung thành của khách hàng.
Threats (Thách thức)
- Sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các công ty giàu tài nguyên đã áp dụng tiêu chuẩn ESG đặt ra thách thức cho các doanh nghiệp nhỏ hơn.
- Việc tuân thủ ESG không đầy đủ có thể dẫn đến rủi ro pháp lý và gây tổn hại đến uy tín thương hiệu.
- Một số ngành có thể phải đối mặt với chi phí đáng kể khi chuyển sang phương pháp sản xuất tuân thủ ESG.
V. Phân tích và nhận định
Cơ hội phát triển cho ngành công nghệ Viễn thám và công nghệ không gian phục vụ tiêu chuẩn ESG được phân tích qua nhiều yếu tố tiềm năng sau.
Gia tăng nhu cầu của doanh nghiệp về dữ liệu và giám sát ESG
ESG ngày càng trở thành tiêu chí quan trọng. Doanh nghiệp cần dữ liệu minh bạch và đáng tin cậy để đáp ứng các tiêu chuẩn ESG. Công nghệ Viễn thám từ vệ tinh, UAV và cảm biến từ xa cung cấp khả năng theo dõi liên tục các yếu tố môi trường như ô nhiễm, chất lượng nước, tình trạng rừng và khí hậu. Viễn thám hỗ trợ doanh nghiệp trong việc giám sát ô nhiễm, tiêu thụ tài nguyên và đánh giá chuỗi cung ứng bền vững, từ đó giảm thiểu rủi ro và bảo vệ môi trường, phù hợp với tiêu chuẩn ESG.
Cơ hội mở rộng dịch vụ và giải pháp ESG cho nhiều lĩnh vực
Các đơn vị cung cấp giải pháp công nghệ không gian và Viễn thám có thể mở rộng trong nhiều lĩnh vực:
- Nông nghiệp bền vững: Ứng dụng nông nghiệp chính xác giúp giám sát và tối ưu hóa tài nguyên nước và đất, đáp ứng yêu cầu ESG.
- Năng lượng tái tạo: Viễn thông hỗ trợ đánh giá vị trí và tiềm năng của các dự án điện mặt trời, điện gió, giúp các công ty năng lượng chứng minh tiêu chí ESG.
- Quản lý đô thị: Công nghệ không cung cấp dữ liệu để giải quyết vấn đề xây dựng bảo mật, quản lý không khí và quy trình xanh tại các khu vực đông dân cư.
Tăng cường hợp tác với Chính phủ và các tổ chức quốc tế
Chính phủ Việt Nam và các tổ chức quốc tế đang tích cực thúc đẩy các mục tiêu bền vững và giảm phát thải. Do đó nhu cầu về công nghệ và dữ liệu để đánh giá và giám sát các mục tiêu này tăng cao. Bằng cách các đơn vị cung cấp giải pháp về viễn thám và không gian tham gia các dự án Quốc gia và quốc tế về giám sát biến đổi khí hậu, quản lý rừng và giảm phát thải.
Nhu cầu về đào tạo và phát triển nhân lực chuyên môn trong ESG
Nhu cầu về đào tạo và phát triển nhân lực trong lĩnh vực ESG tại Việt Nam, đặc biệt ở các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đang gia tăng thiếu kỹ năng phân tích và sử dụng dữ liệu từ công nghệ Viễn thám. Các công ty trong lĩnh vực này có thể tận dụng cơ hội cung cấp dịch vụ đào tạo và hợp tác công nghệ để hỗ trợ doanh nghiệp trong ứng dụng và báo cáo ESG.
Khả năng cạnh tranh và định vị trên thị trường quốc tế
Khi ESG trở thành tiêu chuẩn toàn cầu, các đơn vị cung cấp dịch vụ Viễn thông tại Việt Nam có thể mở rộng thị trường quốc tế, nhất là khi Việt Nam hội nhập sâu hơn vào kinh tế toàn cầu, nhờ vào việc hiểu biết and use the country data.
Tăng cường vai trò của công nghệ số và trí tuệ nhân tạo AI trong ESG
Công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI) đóng vai trò quan trọng trong công việc tối ưu hóa phân tích dữ liệu không gian, phục vụ các lĩnh vực liên quan đến ESG như quản lý chuỗi cung cấp bền vững và dự báo thiên tai , tạo điều kiện phát triển các sản phẩm số.
VI. Kết luận
Các thông tin, dữ liệu và phân tích trên cho thấy thị trường ESG và công nghệ Viễn thám và dữ liệu không gian tại Việt Nam có rất nhiều tiềm năng chưa được khai thác. Các nhà cung cấp giải pháp không gian có thể tận dụng cơ hội sơ khai để phát triển và mở rộng dịch vụ, cải tiến công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường, không chỉ trong nước mà còn trên trường quốc tế.
Tham khảo thêm một số tài liệu khác:
Tìm hiểu chi tiết về mô hình & ứng dụng GIS trong Quản lý mạng cấp nước
4 Cách lập bản đồ cây xanh nâng cao hiệu quả quản lý và chăm sóc
Ứng dụng Khoa học dữ liệu cho các công ty Nước sạch
GIS Trong Quy Hoạch Đô Thị | Ứng Dụng, Công Cụ & Lợi Ích
Thông tin liên hệ
CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ĐỊA LÝ EK
- Hotline: 091 276 5656
- Email: marketing@ekgis.com.vn
- Website: https://ekgis.com.vn/
- Fanpage: https://www.facebook.com/eKGIS
- Youtube: https://www.youtube.com/@eKMap_GIS-GeoAIServices
- Văn phòng Hà Nội: Khu văn phòng tầng 3, toà nhà CT1, Khu nhà ở Bộ Công An, đường Phạm Văn Đồng, phường Cổ Nhuế 2, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
- Văn Phòng HCM: Tầng 6 Tòa nhà Parami, 140 Bạch Đằng, P.2, Q. Tân Bình, TP. HCM